Có hai loại nghiên cứu giấc ngủ có khả năng phát hiện chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA).

• Đầu tiên là nghiên cứu về giấc ngủ (Sleep Study) qua đêm trong phòng Sleep Lab hoặc Bệnh viện, được gọi là đo đa giấc ngủ. Đây là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán OSA.  
• Loại thứ hai là thiết bị kiểm tra chứng ngưng thở khi ngủ tại nhà (Home Sleep Apnea Test – HAST) hay còn gọi là đo đa ký hô hấp (Polygraphy – PG).

Đo đa ký hô hấp là gì?

Đo đa ký hô hấp là xét nghiệm giấc ngủ qua đêm được thực hiện bên ngoài bệnh viện hoặc Sleep Lab, nó cũng có thể được gọi là bài kiểm tra giấc ngủ tại nhà (HST). Loại xét nghiệm này có thể chẩn đoán chính xác chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn ở một số người, nhưng không phải tất cả. Thông thường, việc kiểm tra chứng ngưng thở khi ngủ tại nhà rất tiết kiệm chi phí và thuận tiện vì nó đơn giản, diễn ra thoải mái tại nhà của một người.

Đo đa ký hô hấp sẽ ghi nhận các tín hiệu về lưu lượng khí thở, cử động ngực bụng, nhịp tim, SPO2, chỉ số ngáy,… tùy theo loại thiết bị đo.

Tại sao cần đo đa ký hô hấp?

Chỉ định duy nhất của đo đa ký hô hấp là chuẩn đoán hội chứng “NGƯNG THỞ KHI NGỦ”. Do đó nếu bạn có các triệu chứng như Ngáy to, ngủ hay thức giấc giữa đêm, mệt mỏi buồn ngủ vào ban ngày,… bạn nên đến gặp Bác sĩ chuyên môn để được thăm khám. Tùy vào đánh giá của Bác sĩ mà bạn có thể được chỉ định đo đa ký hô hấp.

Ngoài ra bạn có thể làm bài kiểm tra qua bảng câu hỏi STOP-BANG để đánh giá nguy cơ của mình. Nếu bạn có nguy cơ trung bình trở lên, bạn có thể đo đa ký hô hấp để đánh giá chính xác hơn về tình trạng của mình.  

Link khảo sát STOP-BANG

Đa ký hô hấp khác đa ký giấc ngủ như thế nào?

Đo đa ký giấc ngủ (PSG) vẫn là tiêu chuẩn vàng khi chẩn đoán nhiều chứng rối loạn giấc ngủ, bao gồm cả chứng ngưng thở khi ngủ.

Vậy đa ký hô hấp có ưu điểm và nhược điểm so với đa ký giấc ngủ như thế nào?

Ưu điểm đa ký hô hấp:

• Thuận tiện hơn: Thay vì hẹn gặp kỹ thuật viên đến gắn thiết bị, bạn có thể chủ động hơn về thời gian lấy thiết bị và thực hiện ca đo của mình.
• Dễ dàng hơn: Máy được lắp đặt đơn giản, và bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn của kỹ thuật viên.
• Bạn được ngủ trên chính chiếc giường của mình.
• Rẻ hơn PSG: Chi phí một ca đo đa ký hô hấp có thể bằng một nửa so với đo đa ký giấc ngủ
• Đây là một xét nghiệm tốt để chẩn đoán chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn.

Nhược điểm đa ký hô hấp:

• Kết quả sẽ không chính xác và đánh giá chi tiết bằng thiết bị đo đa ký giấc ngủ.
• Nếu bạn không được khám sàn lọc kỹ càng, kết quả đo có thể sai lệch so với thực tế.
• Nó không tốt cho việc chẩn đoán các loại rối loạn giấc ngủ khác, như đánh giá chất lượng giấc ngủ, chứng ngưng thở khi ngủ trung ương hoặc chứng mất ngủ (như mộng du hoặc ác mộng).
• Không phù hợp cho người lớn tuổi ở nhà một mình.

Điều gì xảy ra trong một lần đo đa ký hộ hấp?

Khi được chỉ định đo đa ký hô hấp tại nhà, bạn thường phải lấy thiết bị đo từ văn phòng Bác sĩ, Phòng khám về giấc ngủ hoặc được kỹ thuật viên giấc ngủ mang đến tận nhà. Sau đó, bạn cẩn thận làm theo các hướng dẫn của KTV giấc ngủ về cách sử dụng thiết bị để kiểm tra giấc ngủ.

Bạn ngủ như thường lệ, ngoại trừ việc bạn đeo thêm thiết bị kết nối với cơ thể để thu thập dữ liệu cần thiết để đánh giá ngưng thở khi ngủ trong ít nhất một đêm. Bạn có thể an tâm rằng thiết bị sẽ không ảnh hưởng quá nhiều đến giấc ngủ của bạn.

Sau khi hoàn thành quá trình kiểm tra, thiết bị thường phải được trả lại vào sáng ngày hôm sau. Kỹ thuật viên và chuyên gia về giấc ngủ sẽ phân tích dữ liệu để xem liệu bạn có bị ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn hay không, một số thiết bị có thể đánh giá sơ bộ chất lượng giấc ngủ của bạn.

Các cảm biến cần gắn trong một ca đo đa ký hô hấp

🔹 Thiết bị đo: Một thiết bị đo nhỏ gọn được gắn trước ngực để kết nối các cảm biến cần thiết cho ca đo.

🔹 Đai đo cử động ngực bụng (RIP): Một chiếc thắt lưng sẽ được buộc quanh ngực và bụng của bạn để đo độ mở rộng của ngực và bụng khi thở.

🔹 Cannula: Đo lưu lượng khí thở qua mũi khi bạn ngủ.

🔹 Máy SpO2: Một thiết bị vừa với ngón tay trỏ của bạn để kiểm tra mức oxy của bạn.

🔹 Microphone: Ghi lại âm thanh và chỉ số ngáy của bạn.

Và một số cảm biến khác có thể có tùy theo thiết bị đo và chỉ định của Bác sĩ.

Quy trình gắn 1 thiết bị đo đa ký hô hấp

Nếu tôi không thể ngủ trong khi đo đa hô hấp thì sao?

Rất ít người phàn nàn rằng họ cảm thấy khó ngủ trong quá trình đo đa ký hô hấp. Các thiết bị được gắn rất đơn giản, và bạn được ngủ tại phòng của mình đo đó sẽ rất ít ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn.

Nếu bạn thường thấy khó vào giấc ngủ, nhạy cảm, dễ thức giấc khi ngủ, bạn nên nói trước với kỹ thuật viên giấc ngủ để họ có thể cung cấp cho bạn mẹo để bạn dễ ngủ hơn và hạn chế sự ảnh hưởng của thiết bị đến giấc ngủ của bạn.

Làm thế nào để chuẩn bị cho một ca đo đa ký hô hấp?

Bác sĩ hoặc kỹ thuật viên giấc ngủ sẽ cung cấp cho bạn các hướng dẫn để thực hiện một ca đo đa ký hô hấp. Bạn nên tuân theo thói quen ngủ bình thường mà bạn làm ở nhà cho bài kiểm tra. Tuân thủ thói quen của bạn và dùng tất cả các loại thuốc thông thường của bạn trừ khi có hướng dẫn khác. Một vài điều bạn có thể làm để chuẩn bị cho một nghiên cứu về giấc ngủ:

🚫 Tránh café, trà, rượu vào ngày nghiên cứu.
🛌 Ngủ đủ giấc vào đêm hôm trước, tránh thức khuya, làm việc quá sức.
👕 Mang theo quần áo thoải mái để ngủ.
📖 Mang theo một cuốn sách hoặc tạp chí nếu bạn khó ngủ.

Tôi có thể thực hiện đa ký hô hấp tại Sleep Lab không?

Có. Bạn có thể thể thực hiện ca đo đa ký hô hấp tại Sleep Lab thay vì tại nhà. Điều này sẽ phù hợp cho những người ở tỉnh và cách xa trung tâm giấc ngủ cần đến đo và ngủ lại qua đêm tại Sleep Lab. Lợi thế khi bạn đến Sleep Lab là bạn sẽ được tư vấn kỹ hơn và kết quả có nhanh chóng sau khi bạn thực hiện xong ca đo của mình

Tổng kết

Đo đa ký hô hấp là một cách nhanh chóng, dễ dàng và tiết kiệm để đánh giá bệnh lý ngưng thở khi ngủ của bạn. Tuy nhiên trước khi đo đa ký hô hấp bạn cần thăm khám Bác sĩ hoặc Tư vấn kỹ với chuyên gia về giấc ngủ để đảm bảo rằng kết quả đo của bạn chính xác nhất.