Vì sao giấc ngủ quan trọng với khả năng nhận thức?
Trong xã hội hiện đại, áp lực công việc và nhịp sống nhanh khiến nhiều người trưởng thành, đặc biệt là nhóm có thu nhập cao, thường xuyên thiếu ngủ. Không chỉ đơn thuần là nghỉ ngơi, giấc ngủ chính là nền tảng cho sức khỏe nhận thức – bao gồm trí nhớ, sự tập trung, xử lý thông tin và cảm xúc.

Theo khuyến cáo của Hiệp hội Y học Giấc ngủ Hoa Kỳ (AASM), người trưởng thành cần ngủ tối thiểu 7 giờ mỗi đêm để duy trì sức khỏe và sự tỉnh táo ban ngày .
Giấc ngủ và khả năng suy nghĩ: Mối quan hệ khoa học
Mối quan hệ với trí nhớ
Trong khi ngủ, não bộ củng cố trí nhớ thông qua cơ chế systems consolidation, đặc biệt trong các giai đoạn giấc ngủ sâu (SWS) và REM . Nghiên cứu tổng quan cho thấy, giấc ngủ giúp lưu giữ thông tin mới và tăng khả năng học tập.
Mối quan hệ với sự tập trung
Thiếu ngủ, ngay cả ngắn hạn, gây giảm chú ý, trí nhớ làm việc, tốc độ xử lý và khả năng suy luận – được chứng minh qua meta-analysis 70 nghiên cứu .

Mối quan hệ với trí tuệ cảm xúc
Giấc ngủ điều hòa vùng não limbic và prefrontal, giúp kiểm soát cảm xúc. Người thiếu ngủ dễ cáu gắt, lo âu và tăng nguy cơ rối loạn tâm trạng .
Hậu quả của thiếu ngủ hoặc rối loạn giấc ngủ
- Suy giảm trí nhớ: Thiếu ngủ làm giảm trí nhớ ngắn hạn và dài hạn .
- Giảm hiệu suất công việc: Người thiếu ngủ phản ứng chậm, dễ mắc sai lầm .
- Tăng nguy cơ trầm cảm và lo âu: Thiếu ngủ kéo dài liên quan chặt chẽ đến rối loạn cảm xúc .
- Suy giảm nhận thức và nguy cơ sa sút trí tuệ: Theo nghiên cứu Neurology 2025, mất ngủ mạn tính làm tăng 40% nguy cơ sa sút trí tuệ và tương đương mức suy giảm nhận thức như “già hóa não thêm 3,5 năm” .
Lợi ích của giấc ngủ chất lượng đối với nhận thức
1. Củng cố trí nhớ
Ngủ đủ giúp não tái tổ chức thông tin, tăng khả năng ghi nhớ và học tập .
2. Tăng tính sáng tạo
Giấc ngủ REM được chứng minh có vai trò trong khả năng liên tưởng sáng tạo, theo nghiên cứu PNAS 2009 .
3. Nâng cao hiệu suất công việc
Người ngủ đủ dễ tập trung, xử lý tình huống chính xác hơn .
4. Cải thiện trí tuệ cảm xúc
Ngủ đủ giúp duy trì cân bằng cảm xúc, quản lý stress và giữ mối quan hệ xã hội tốt hơn .
OSA (ngưng thở khi ngủ) và nhận thức
OSA là rối loạn giấc ngủ phổ biến, gây ngắt quãng hô hấp khi ngủ. Nghiên cứu JAMA 2011 (Yaffe et al.) chỉ ra rằng phụ nữ lớn tuổi bị OSA có nguy cơ phát triển MCI hoặc sa sút trí tuệ cao hơn 2 lần so với nhóm bình thường .
Tổng quan năm 2024 trên SLEEP khẳng định OSA liên quan đến suy giảm nhận thức và tăng nguy cơ Alzheimer .
Giải pháp từ SleepFi – Trung tâm tầm soát giấc ngủ hàng đầu tại Việt Nam
Tại SleepFi, khách hàng được tiếp cận các phương pháp chẩn đoán và điều trị chuẩn quốc tế:
- Đo đa ký giấc ngủ (PSG): Tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán OSA và các rối loạn giấc ngủ khác .
- Đa ký hô hấp tại nhà (HSAT): Dành cho ca không phức tạp, tiện lợi và chính xác .
- Liệu pháp CPAP/BiPAP: Nhiều RCT cho thấy CPAP cải thiện nhận thức, đặc biệt ở bệnh nhân đột quỵ kèm OSA .
- Tư vấn cá nhân hóa: Chuyên gia SleepFi thiết kế liệu pháp giấc ngủ riêng phù hợp từng nhu cầu.
- Trải nghiệm cao cấp: Không gian hiện đại, dịch vụ chuẩn quốc tế.

Cách cải thiện chất lượng giấc ngủ tại nhà

- Ngủ đúng giờ, đủ 7–8 tiếng .
- Giữ phòng ngủ yên tĩnh, tránh ánh sáng xanh.
- Thư giãn bằng thiền, yoga trước khi ngủ.
- Hạn chế caffeine, rượu bia vào buổi tối.
- Nếu mất ngủ kéo dài hoặc có triệu chứng như ngáy to, ngưng thở khi ngủ, cần đến SleepFi để tầm soát.
Giấc ngủ – Chìa khóa cho trí tuệ và thành công
Giấc ngủ là nền tảng của trí nhớ, sự sáng tạo và hiệu suất làm việc. Đặc biệt, mất ngủ mạn tính và rối loạn giấc ngủ như OSA có thể đẩy nhanh quá trình suy giảm nhận thức.
👉 SleepFi – Trung tâm tầm soát giấc ngủ hàng đầu Việt Nam cam kết mang lại giải pháp khoa học, hiện đại và cá nhân hóa cho khách hàng, giúp bạn cải thiện giấc ngủ, nâng cao nhận thức và tận hưởng cuộc sống trọn vẹn hơn.
Hãy đặt lịch tầm soát giấc ngủ tại SleepFi ngay hôm nay!
Tài liệu tham khảo
- Diekelmann S, Born J. The memory function of sleep. Nat Rev Neurosci. 2010
- Rasch B, Born J. About sleep’s role in memory. Nat Rev Neurosci. 2013
- Lim J, Dinges DF. Meta-analysis of short-term sleep deprivation on cognition. Sleep. 2010
- Watson NF et al. Recommended amount of sleep for a healthy adult. Sleep. 2015
- Yaffe K et al. Sleep-disordered breathing and risk of MCI and dementia in older women. JAMA. 2011
- Sforza E et al. OSA and dementia risk: review. SLEEP. 2024
- Cai DJ, Mednick SC. REM enhances creative problem solving. PNAS. 2009
- Kapur VK et al. Clinical practice guideline for diagnostic testing for adult OSA. J Clin Sleep Med. 2017
- Yang YX et al. CPAP and cognition in stroke with OSA: meta-analysis of RCTs. BMJ Open. 2023
- Neurology. Chronic insomnia and dementia risk (Press release, AAN 2025)
SleepFi
Địa chỉ: 114 đường số 32, tiểu khu 1, phường An Lạc, TP.HCM
Hotline: 0916872112