Chứng ngưng thở khi ngủ là một rối loạn giấc ngủ tiềm ẩn nghiêm trọng, hơi thở người mắc phải cứ liên tục ngừng rồi lại bắt đầu trở lại trong khi ngủ. Tình trạng này có thể dẫn đến một loạt các biến chứng như mệt mỏi vào ban ngày, vấn đề tim mạch và thay đổi tâm trạng. Hiểu biết về bản chất của chứng ngưng thở khi ngủ, các triệu chứng và các phương pháp điều trị có sẵn là cần thiết cho bất kỳ ai nghi ngờ họ hoặc người thân của họ có thể bị ảnh hưởng bởi tình trạng này.
Chứng ngưng thở khi ngủ là gì?
Có hai loại ngưng thở khi ngủ chính: Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA) là hình thức phổ biến hơn, xảy ra khi cơ họng thư giãn quá mức trong khi ngủ, chặn luồng khí. Ngưng thở khi ngủ trung ương (CSA), mặt khác, xảy ra khi não không gửi tín hiệu đúng cách đến các cơ bắp kiểm soát hơi thở do sự không ổn định trong trung tâm điều khiển hô hấp.
Triệu chứng của ngưng thở khi ngủ
Các triệu chứng của ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn và trung ương chồng chéo đáng kể, khiến việc phân biệt một trong hai loại này trở nên khó khăn hơn. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:
– Ngáy to (phổ biến hơn ở ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn)
– Các đợt ngưng thở được một người khác chứng kiến
– Thức dậy đột ngột kèm theo cảm giác nghẹt thở hoặc bị nghẹn
– Đau đầu vào buổi sáng
– Buồn ngủ và mệt mỏi vào ban ngày
– Khó tập trung
– Thay đổi tâm trạng, như trầm cảm hoặc cáu kỉnh
– Huyết áp cao
– Đổ mồ hôi vào ban đêm
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ của ngưng thở khi ngủ
Nguyên nhân của chứng ngưng thở khi ngủ giữa các loại là không giống nhau, chủ yếu do cơ chế sinh bệnh. Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn chủ yếu do tắc nghẽn vật lý của đường thở, trong khi ngưng thở khi ngủ trung ương liên quan đến kiểm soát thần kinh của hơi thở.
Các yếu tố nguy cơ cho chứng ngưng thở khi ngủ bao gồm béo phì, đường thở hẹp, cao huyết áp, nghẹt mũi mãn tính, hút thuốc, tiểu đường, giới tính (phổ biến hơn ở nam giới) và tiền sử gia đình.
Chẩn đoán ngưng thở khi ngủ
Việc chẩn đoán chứng ngưng thở khi ngủ thường bao gồm một nghiên cứu giấc ngủ qua đêm gọi là đa ký giấc ngủ (polysomnography), ghi lại sóng não, mức độ oxy trong máu, nhịp tim, hơi thở và các chuyển động của mắt và chân trong khi ngủ. Kiểm tra giấc ngủ tại nhà cũng là một lựa chọn, chủ yếu tập trung vào kiểu hình hơi thở, mức độ oxy và nhịp tim.
Điều trị và quản lý bệnh ngưng thở khi ngủ
Cách điều trị chứng ngưng thở khi ngủ có thể thay đổi tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng và trạng thái sức khỏe của cá nhân. Các lựa chọn bao gồm:
Thay đổi lối sống
Đối với những trường hợp nhẹ, thay đổi lối sống có thể tạo ra sự khác biệt đáng kể. Những biện pháp này có thể bao gồm giảm cân, bỏ hút thuốc và thay đổi tư thế ngủ để cải thiện việc thở.
Áp lực đường thở dương liên tục (máy thở CPAP)
Phương pháp điều trị phổ biến và hiệu quả nhất cho chứng ngưng thở khi ngủ từ trung bình đến nặng là sử dụng máy thở CPAP. Thiết bị này cung cấp áp lực không khí thông qua một mặt nạ, giữ cho đường thở luôn mở khi ngủ
Tìm hiểu thêm thông tin sản phẩm CPAP TẠI ĐÂY.
Thiết bị hỗ trợ miệng
Các thiết bị nha khoa có thể tái vị trí hàm và lưỡi để giữ cho đường thở mở luôn mở trong khi ngủ. Những thiết bị này thường được sử dụng cho các dạng nhẹ hơn của chứng ngưng thở khi ngủ.
Phẫu thuật
Trong các trường hợp mà các phương pháp điều trị khác thất bại, phẫu thuật có thể là một lựa chọn. Các thủ tục có thể bao gồm loại bỏ mô, tái vị trí hàm, cấy ghép hoặc tracheostomy, tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của chứng ngưng thở khi ngủ. Tuy nhiên, phẫu thuật vẫn có khả năng tái phát.
Liệu pháp tư thế (ngủ tư thế nghiêng)
Trong một số trường hợp, chứng ngưng thở khi ngủ nghiêm trọng nhất khi ngủ nằm ngửa. Liệu pháp tư thế bao gồm việc đeo một thiết bị đặc biệt ngăn không cho ngủ ở tư thế này.
Kết luận
Mặc dù không có giải pháp thích hợp cho mọi trường hợp chứng ngưng thở khi ngủ, nhưng với việc điều trị đúng cách, hầu hết mọi người có thể tìm thấy sự cải thiện đáng kể và quay trở lại với giấc ngủ bình thường. Nhận biết và điều trị sớm cũng có thể giảm nguy cơ của các biến chứng liên quan đến chứng ngưng thở khi ngủ, như bệnh tim và đột quỵ.
Rất quan trọng đối với những người nghi ngờ mình có thể mắc chứng ngưng thở trong khi ngủ không nên bỏ qua các triệu chứng của mình. Tư vấn với một nhà cung cấp dịch vụ y tế để có một chẩn đoán chính xác và bắt đầu điều trị để có giấc ngủ tốt hơn, năng lượng vào ban ngày được cải thiện và sức khỏe tổng thể được nâng cao. Cơ bản, việc hiểu và giải quyết chứng ngưng thở trongkhi ngủ là một bước quan trọng hướng tới việc đảm bảo một cuộc sống khỏe mạnh và an giấc hơn.
Bạn có thể đánh giá nguy cơ mắc ngưng thở khi ngủ trực tiếp tại đây.
SleepFi
