Ngưng thở khi ngủ, còn được biết đến với tên gọi hội chứng ngưng thở khi ngủ (Obstructive Sleep Apnea – OSA), là một tình trạng sức khỏe nghiêm trọng mà ở đó người bệnh có các cơn ngưng thở kéo dài trong khi đang ngủ. Điều này không chỉ làm gián đoạn giấc ngủ mà còn tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe khác. Người thừa cân hoặc béo phì thường gặp rủi ro cao mắc phải tình trạng này do lượng mỡ dư thừa ở vùng cổ và họng gây áp lực lên đường hô hấp.
Các dấu hiệu và triệu chứng của ngưng thở khi ngủ
Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì và bạn nhận thấy một số triệu chứng sau, bạn nên cân nhắc việc đi khám để kiểm tra hội chứng ngưng thở khi ngủ:
- Ngáy to: Ngáy là một trong những dấu hiệu thường gặp nhất của ngưng thở khi ngủ. Đặc biệt, nếu ngáy kèm theo những “khoảng lặng” – thời gian bạn ngưng thở – điều này có thể là dấu hiệu cảnh báo.
- Cảm giác mệt mỏi không giải thích được: Dù bạn đã ngủ đủ giấc nhưng vẫn cảm thấy mệt mỏi, uể oải và thiếu sự tập trung trong ngày, có thể là do giấc ngủ của bạn bị gián đoạn bởi các cơn ngưng thở.
- Đau đầu vào buổi sáng: Các cơn đau đầu vào buổi sáng có thể liên quan đến việc giảm lượng oxy trong máu do ngưng thở khi ngủ.
- Thay đổi tâm trạng: Trạng thái thiếu ngủ có thể dẫn đến cảm giác cáu kỉnh, buồn bã hoặc lo lắng.
- Khô miệng hoặc đau họng khi thức dậy: Điều này thường xảy ra khi bạn thở qua miệng trong khi ngủ, một dấu hiệu khác của ngưng thở khi ngủ.
Tầm quan trọng của việc điều trị ngưng thở khi ngủ
Ngưng thở khi ngủ không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe lớn khác như bệnh tim, đột quỵ, huyết áp cao và tiểu đường. Do đó, nếu bạn nghi ngờ mình có các triệu chứng của ngưng thở khi ngủ, rất quan trọng phải tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Quá trình chẩn đoán và điều trị ngưng thở khi ngủ
Bác sĩ có thể đề xuất thực hiện một nghiên cứu giấc ngủ hay gọi là đa ký giấc ngủ (polysomnography) để xác định mức độ nghiêm trọng của tình trạng và để xác định phương pháp điều trị phù hợp nhất. Trong nhiều trường hợp, việc sử dụng máy thở CPAP (Continuous Positive Airway Pressure) là lựa chọn điều trị hiệu quả, giúp duy trì luồng không khí ổn định và ngăn chặn đường hô hấp bị tắc nghẽn khi bạn ngủ. Ngoài ra, có một số phương pháp điều trị khác như thiết bị hỗ trợ đường hô hấp qua miệng, phẫu thuật loại bỏ mô gây tắc nghẽn hoặc các biện pháp can thiệp về lối sống.
- Biện pháp can thiệp về lối sống
Thay đổi lối sống có thể mang lại sự cải thiện đáng kể đối với người mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ, đặc biệt là đối với những người thừa cân hoặc béo phì:
- Giảm cân: Giảm cân có thể giảm áp lực lên đường hô hấp và giảm tần suất của các cơn ngưng thở khi ngủ.
- Tránh rượu và thuốc an thần: Các chất này có thể làm giảm trương lực cơ và làm tăng nguy cơ tắc nghẽn đường hô hấp trong khi ngủ.
- Thay đổi tư thế ngủ: Ngủ nghiêng có thể giúp ngăn chặn lưỡi và các mô mềm khác trong cổ sụp xuống và gây tắc nghẽn đường hô hấp.
- Duy trì một lịch trình ngủ đều đặn: Cố gắng đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày để cải thiện chất lượng giấc ngủ.
- Tầm quan trọng của sự theo dõi trong quá trình điều trị ngưng thở khi ngủ
Sau khi bạn bắt đầu điều trị, quan trọng là phải tiếp tục theo dõi tình trạng sức khỏe và tiến triển của bạn. Bác sĩ có thể yêu cầu bạn trở lại để đánh giá sự cải thiện của các triệu chứng và điều chỉnh phương pháp điều trị nếu cần thiết. Nếu bạn sử dụng máy thở CPAP, việc kiểm tra và bảo dưỡng thiết bị định kỳ cũng rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả điều trị.
Kết luận
Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì và có dấu hiệu của hội chứng ngưng thở khi ngủ, không nên chần chừ. Việc tìm kiếm sự giúp đỡ y tế ngay lập tức có thể giúp bạn cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống và giảm nguy cơ phát triển các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Hãy nhớ rằng, với sự chẩn đoán chính xác và phương pháp điều trị phù hợp, hội chứng ngưng thở khi ngủ hoàn toàn có thể được kiểm soát và cải thiện.
Bạn có thể đánh giá nguy cơ mắc ngưng thở khi ngủ trực tiếp tại đây.
SleepFi