Ngưng thở khi ngủ (OSA) là một vấn đề sức khỏe ngày càng phổ biến, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe toàn diện của những người mắc phải. Trong nhiều trường hợp, việc sử dụng dụng cụ miệng đã chứng minh là một phương pháp hiệu quả trong điều trị OSA. Bài viết này sẽ giải đáp về vai trò quan trọng của dụng cụ miệng trong giảm nhẹ và điều trị ngưng thở khi ngủ.
Dụng cụ miệng là gì?
Dụng cụ miệng làm tăng kích thước hầu họng thông qua việc đẩy hàm dưới nhô ra phía trước, do đó, làm giảm khả năng xẹp của đường hô hấp trên trong khi ngủ. Hai loại dụng cụ miệng chính là nẹp nâng cao hàm dưới (MAS) và dụng cụ giữ lưỡi (TRD).
Nẹp nâng cao hàm dưới hoạt động ra sao?
Nẹp nâng cao hàm dưới – MAS (còn được gọi là thiết bị nâng cao hàm dưới hoặc dụng cụ định vị lại hàm dưới) là những dụng cụ miệng được sử dụng phổ biến nhất.
MAS được neo vào răng và tạo ra sự nâng cao của xương hàm dưới (tức là hàm dưới nhô ra), dẫn đến một số thay đổi giải phẫu có lợi cho đường hô hấp trên trong khi ngủ. Những thay đổi này có thể bao gồm sự mở rộng phía sau lưỡi và phía sau vòm miệng, dẫn đến tăng diện tích và thể tích mặt cắt ngang của đường hô hấp trên. Chúng không thể được sử dụng ở những bệnh nhân mất răng.
MAS được thiết kế nhiều mẫu khác nhau về kích thước, chất liệu, mức độ tùy chỉnh theo răng của bệnh nhân, cơ chế khớp nối, độ bao phủ khớp cắn , khả năng chuẩn độ độ nâng của hàm dưới, mức độ di chuyển của hàm dưới và lượng hô hấp bằng miệng được phép.
Thiết bị giữ lưỡi hoạt động như thế nào?
Thiết bị giữ lưỡi – TRD sử dụng khoang hút để kéo lưỡi ra khỏi miệng, do đó cải thiện kích thước vùng sau lưỡi.
Những thiết bị này chưa được nghiên cứu kỹ. Tuy nhiên, một ưu điểm rõ ràng là chúng có thể được sử dụng ở những bệnh nhân mất răng hoặc những bệnh nhân không thể sử dụng MAS (ví dụ do thay đổi khớp cắn).
Ưu điểm của việc sử dụng dụng cụ miệng:
Dễ sử dụng: So với một số phương pháp điều trị khác, dụng cụ miệng rất dễ sử dụng và thuận tiện.
Tùy chỉnh: Dụng cụ có thể được tùy chỉnh để phù hợp với từng cá nhân, đảm bảo hiệu quả tối đa và thoải mái.\
Không sử dụng điện năng: Không cần nguồn điện năng bên ngoài, giúp giảm rủi ro về vấn đề kỹ thuật và tiện ích trong mọi điều kiện.
Nhược điểm và hạn chế khi sử dụng dụng cụ miệng:
Không phù hợp cho mọi người: Dụng cụ miệng có thể không phù hợp cho mọi người, đặc biệt là những người có vấn đề về cấu trúc răng hoặc hàm.
Cần thời gian để thích nghi: Một số người có thể cảm thấy bất tiện và cần một thời gian để thích nghi với việc sử dụng dụng cụ này.
Chống chỉ định của dụng cụ miệng trong điều trị ngưng thở khi ngủ
Không có chống chỉ định – Có một số tình huống lâm sàng không nên sử dụng dụng cụ miệng. Ví dụ như:
Cần điều trị nhanh chóng – Những bệnh nhân mong muốn bắt đầu điều trị nhanh chóng (ví dụ bệnh nhân mắc chứng OSA có triệu chứng nặng, buồn ngủ khi lái xe) nên được điều trị bằng PAP, có thể được bắt đầu nhanh chóng (và cũng hiệu quả hơn). Dụng cụ miệng thường đòi hỏi phải nâng dần hàm dưới qua nhiều tuần đến nhiều tháng để đạt được hiệu quả tối ưu và do đó không thích hợp làm liệu pháp ban đầu ở những bệnh nhân này.
Giảm độ bão hòa oxy nghiêm trọng hoặc kéo dài – Đối với những bệnh nhân bị giảm bão hòa oxy máu nghiêm trọng trong khi ngủ (ví dụ, độ bão hòa oxy ngoại vi thấp nhất [SpO2 ] <70%), cần thận trọng vì liệu pháp sử dụng dụng cụ miệng có thể không mang lại sự cải thiện tối ưu về oxy hóa.
Chọn tình trạng răng miệng – Các tình trạng răng miệng như bệnh khớp thái dương hàm, bệnh nha chu, răng không đủ để hỗ trợ việc giữ khí cụ trong miệng và phạm vi chuyển động của hàm không đủ là những chống chỉ định tương đối đối với dụng cụ răng miệng và cần được đánh giá bởi một nha sĩ có trình độ. Tương tự như vậy, những bệnh nhân đang trải qua quá trình chỉnh răng lại (ví dụ: niềng răng hoặc dụng cụ giữ răng) không phải là đối tượng phù hợp để sử dụng dụng cụ miệng.
Ngưng thở khi ngủ trung ương – Các dụng cụ miệng chỉ điều trị các biến cố tắc nghẽn và không thể điều trị các dạng ngưng thở khi ngủ trung ương.
Sự khéo léo bằng tay – Các cá nhân phải có đủ sự khéo léo bằng tay để đặt và tháo thiết bị. Vì vậy, những bệnh nhân bị viêm khớp nặng hoặc bệnh thần kinh cơ có thể không phải là đối tượng phù hợp để sử dụng dụng cụ miệng, mặc dù người chăm sóc có thể được hướng dẫn cách sử dụng thiết bị.
Kết luận
Dụng cụ miệng đã chứng tỏ được vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ ngưng thở khi ngủ. Tuy nhiên, như mọi phương pháp điều trị, nó không phải là giải pháp phù hợp cho tất cả mọi người. Trước khi quyết định sử dụng dụng cụ miệng, người bệnh nên thảo luận với bác sĩ để đảm bảo rằng đây là lựa chọn thích hợp và an toàn cho tình trạng sức khỏe cụ thể của mình.
Bạn có thể tìm hiểu thêm về chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn tại đây.
Tìm hiểu thêm thông tin sản phẩm hỗ trợ điều trị ngưng thở khi ngủ TẠI ĐÂY.
SleepFi
