Giấc ngủ là một phần quan trọng của cuộc sống chúng ta. Mỗi người dành ⅓ cuộc đời chỉ để ngủ. Nếu giấc ngủ bị ảnh hưởng sẽ tác động tiêu cực không chỉ đến sức khỏe mà còn chất lượng cuộc sống.
Do tỷ lệ mắc chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA) cao và ảnh hưởng của nó đến sức khỏe tinh thần và thể chất, chất lượng cuộc sống ở bệnh nhân OSA đã trở thành chủ đề được quan tâm hiện nay. Ngay cả khi sự quan tâm đến chủ đề này tăng lên trong những năm gần đây thì chất lượng cuộc sống ở của bệnh nhân OSA vẫn không hề đơn giản và chưa được hiểu đầy đủ.
Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn là gì?
Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA) được đặc trưng bởi các đợt ngừng thở lặp đi lặp lại do tắc nghẽn một phần (giảm thở) hoặc toàn bộ (ngưng thở) của đường hô hấp trên trong khi ngủ kéo dài ít nhất 10 giây. Nguyên nhân là do các cơ vùng hầu họng thư giãn quá mức gây tắc một phần hoặc toàn bộ đường thở.
Mỗi lần ngưng thở thường dẫn đến giảm độ bão hòa oxy máu và gián đoạn giấc ngủ. Theo thời gian nếu không được điều trị, ngưng thở khi ngủ có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đột quỵ, tiểu đường,… bào mòn sức khỏe người bệnh một cách âm thầm.
Triệu chứng chủ yếu của OSA là ngáy, buồn ngủ ban ngày quá mức. Ngoài ra, còn các triệu chứng khác bao gồm mệt mỏi, đau đầu buổi sáng, chất lượng giấc ngủ kém, suy giảm khả năng tập trung, giảm trí nhớ, rối loạn tâm thần và nhận thức. Chúng có tác động đáng kể đến chất lượng cuộc sống và liên quan đến sức khỏe của cá nhân.
Đánh giá chất lượng cuộc sống là một trong những thước đo kết quả quan trọng nhất trong hoạt động chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân ngưng thở khi ngủ hiện nay.
Nếu bạn hoặc ai đó có triệu chứng ngủ ngáy, buồn ngủ ban ngày quá mức, giấc ngủ bị gián đoạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Bạn có thể đánh giá nguy cơ mắc ngưng thở khi ngủ trực tiếp tại đây.
Chất lượng cuộc sống là gì?
Chất lượng cuộc sống (QoL) là một khái niệm nhằm mục đích nắm bắt hạnh phúc của một cộng đồng hay một cá nhân, liên quan đến cả các yếu tố tích cực và tiêu cực trong toàn bộ sự tồn tại của họ tại một thời điểm cụ thể.
Trong y học, chất lượng cuộc sống thể hiện tác động của một căn bệnh và liệu pháp điều trị đối với bệnh nhân, theo cảm nhận của bệnh nhân”.
Ngoài ra còn có 4 lĩnh vực chính để đo lường chất lượng cuộc sống: chức năng thể chất và nghề nghiệp, chức năng tâm lý, tương tác xã hội và cảm giác cơ thể.
Ngưng thở khi ngủ ảnh hưởng như thế nào đến chất lượng cuộc sống của người bệnh?
Sự giảm độ bão hòa oxy máu tái phát và thức giấc nhiều lần ở những bệnh nhân OSA kéo theo những hậu quả về sức khỏe:
- Đối với hệ tim mạch sẽ gây ra tăng áp phổi, tăng huyết áp kháng trị, suy tim mãn tính, rối loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
- Tăng tỷ lệ tử vong như trong lĩnh vực tâm thần kinh với các bệnh lý trầm cảm, cáu gắt, suy giảm nhận thức, khó tập trung hoặc mất trí nhớ ngắn hạn, rối loạn tâm trạng làm ảnh hưởng đến đời sống gia đình, nghề nghiệp và xã hội.
- Làm tăng nguy cơ tai nạn giao thông và tai nạn nghề nghiệp vì buồn ngủ quá mức, kém tập trung.
Ngưng thở khi ngủ được điều trị như thế nào?
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng bệnh nhân mắc OSA nên được điều trị đa phương thức và toàn diện, các phương pháp điều trị OSA bao gồm:
- Thay đổi lối sống, kiểm soát các yếu tố nguy cơ
- Sử dụng thiết bị áp lực đường thở dương liên tục (CPAP) hoặc dụng cụ miệng
- Phẫu thuật hoặc kích thích dây thần kinh
Ở bệnh nhân mắc OSA, chất lượng cuộc sống có thể được cải thiện khi điều trị bằng CPAP. CPAP (áp lực đường thở dương liên tục) là tiêu chuẩn để điều trị OSA giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, giảm tình trạng buồn ngủ ban ngày, cải thiện nhận thức thần kinh và hiệu suất làm việc.
SleepFi